NOT: Bu proje 8/9/10 Nisan 2014 tarihlerinde TÜBİTAK Bu Benim Eserim Proje Yarışmasında Eskişehir bölge finallerinde sergilenmiştir.

ARAÇ İÇİ PASPASLARI KIŞ MEVSİMİNDE KURUTMA SİSTEMİ

ÖZET

Çalışma kış mevsiminde araçların temizlenmesi ve yıkanması sonucunda araç içi paspasların ıslak/ nemli bir şekilde tekrar araç içerisine konulması sorununa çözüm amacıyla ortaya çıkmıştır. Kış mevsiminde ıslak malzemenin çabuk kurumaması ve araç içerisinde özellikle aracın tabanında halı, bez döşeme vb. malzeme varsa bu ıslak paspasların da bunun üzerine konulması sonucu astım, alerji gibi rahatsızlıkları tetiklediği bilinmektedir.

Bu çalışmada araç içi paspasların tabanına kurulan bir düzenek ile ya da aynı düzeneğin araç içi zemin kısma döşenmesiyle 4- 5 dakikalık zaman içerisinde ıslak paspaslar kurumaktadır. Bu düzenek araç içi çakmaklıktan enerjisini almaktadır.

1. 1.       GİRİŞ

1.1.HİPOTEZ

Kışın arabalar temizlendikten sonra araba paspaslarının ıslak biçimde araba tabanındaki halının üzerine konması sonucunda kötü bir koku ve bakteri yayılımı oluşmaktadır. Bu durumu engellemek için paspasın alt yüzeyine veya araç içi zemin üzerine kurutma mekanizması koyarsak bu olumsuz durumu engellemiş oluruz.

1.2.AMAÇ

Kış aylarında özellikle kış ve soğuğun yoğun yaşandığı yerlerde arabalar temizlendikten sonra tabana konulan paspaslar tam olarak kurutulmadan nemli ve ıslak olarak konulmaktadır. Bu durum kapalı bir mekân olan araç içerisinde tabanda yayılı halı ile paspasın neminin birleşmesi sonucu astım, allerji v.b. rahatsızlıkları tetiklemektedir. Bu çalışmada paspasları ortalama 4-5 dk da insan sağlığına zararsız bir şekilde nasıl tamamen kuru hale getirebiliriz amacı üzerine yoğunlaşılmıştır.

1.3. KONU ARAŞTIRMASI

            Islak zemin veya parçayı, çevreye zarar vermeden kurutma yöntemi bu çalışmada ana prensip olarak belirlenmiştir.

Kurutma sisteminde kullanılan kablolar içerisinden elektrik geçen tüm maddeler gibi manyetik alan oluşturur ancak bizim kablomuzun içinde manyetik alan koruma kaplaması vardır. Bu nedenle olumsuz bir özellik oluşturan manyetik alan sorunu çözülmüştür.          

Bu sistem ayrıca hamam, ev, ofis, merdiven, mutfak zemin ısıtılmasında da kullanılabilir. Yani bu çalışmada oluşturulan sistemin farklı alternatifler için kullanılabilirliği de vardır.

Literatür taramasında gördük ki ısıtma sistemlerinde çok farklı sistemler vardır. Farklı şekillerde ısıtma yapılabilmektedir. Örneğin boru sistemleri döşenerek yapılan ısıtma sistemi çok kullanılan bir ısıtma çeşididir. Bu sistemde alanın tabanları kaldırılarak buraya yüksek ısıya dayanıklı borulardan döşenmekte daha sonra koruyucu bir katmandan sonra taban kaplamaları kapatılmaktadır.

Bizim kullandığımız bu projedeki sistem X ile ısıtma sistemidir. X malzeme ekonomik ve esnektir.

X malzeme çok kısa zamanda ısıtma sağlamaktadır. X malzemesine elektrik akımı verildikten 15 saniye  sonra ısınmaktadır. Deney verilerini ekte bulunan deney raporlarımızda görmekteyiz. (   Raporlar burada verilmemiştir)

X malzeme ısıtma için özel olarak Türkiye' de üretilmektedir. 4 mm kalınlığında ısı yalıtım malzemesidir. Bu çalışmada iki önemli husus bulunmaktadır.

1. İyi bir ısı yalıtımı ile sıcaklığın tabana geçmesinin önlenmesi gerekmektedir.

2. Herhangi bir nedenle X malzemede oluşabilecek aşırı ısınmayı Y yüzey sayesinde diğer bölgelere aktararak zararları önlememiz gerekmektedir. Bu nedenle sünger mat kaplama üzerine Y kaplama materyali kullanılmıştır.

            1.4. PROJE TAKVİMİ:

15-30 EYLÜL 2013: Proje konusunun, hipotezin ve problemin tespiti

01-10 EKİM 2013: X tabakasının oluşturulması

10-25 EKİM 2013: Oluşturulan X malzemenin mühendisler danışmanlığında ısıl değerlendirme verilerinin çıkarılması

25 EKİM- 10 KASIM 2013: X malzemenin halı ve mdf modeli üzerine uyarlanması ve denenmesi (prototip çalışması)

10 KASIM- 20 ARALIK 2013: Proje modelinin oluşturulup gerçek araçta deneylerin yapılması

20ARALIK- 10 OCAK 2014: Deneylerin farklı hava koşullarında yapılması

1 OCAK- 20 OCAK 2014: Projenin raporlaştırılması ve sona erdirilmesi 

1.5.KULLANILAN MATERYALLER

X malzeme, Y malzeme (ısıyı dağıtmak için), halı, araba taban modeli mdf, kronometre

1.6.BÜTÇE

X malzeme (1 metrekare: 52 tl), Y malzeme: 10 tl, araba taban halı ve mdf modeli: 5 tl olmak üzere 67 tl'dir. Ortalama bir arabanın 4 paspasına bu sistem 120 tl ye kurulmaktadır.

1. 2.      YÖNTEM

            Hipotez belirlendikten sonra araba paspasının biraz daha hızlı kuruması için neler yapılabileceği hakkında araştırmalara başlanmıştır. Literatür taraması yapıldıktan sonra proje için bir ısıtma sisteminin kullanılması gerektiği ve buna istinaden araştırmada kullanılmak üzere X sistemi planlanmıştır. Bu sistemin projemiz için ideal olduğu görülmüştür. X malzemeli bu sistemi kendi projemizde uygulayıp uygulayamayacağımız konusunda gerekli araştırmalar yapılmıştır.

İzmir'de bulunan özel bir firmayla uzman görüşü alınması bakımından yoğun görüşme gerçekleştirilmiştir. X malzeme sisteminin belli değişikliklerin ardından bu projede uygulanmasına karar verilmiştir.

1. 3.      BULGULAR

BURADA ÖZEL VE TEKNİK BİLGİLER BULUNMAKTADIR. PROJEYE HAS OLDUĞU İÇİN BURADA BUNLARA YER VERİLMEMİŞTİR.

Çalışmayı test etmek için araç üzerinde deneyler yapılmıştır. Ortalama 5 dk. içerisinde paspasın tamamen kuruduğu gözlemlenmiştir.

Ayrıca farklı hava sıcaklıklarında da sistem test edilmiştir. 10 kez farklı hava sıcaklıklarında test ettiğimiz bu prototip bizlere verimli ve kullanılabilir sonuçlar vermiştir.

1. 4.      SONUÇ VE TARTIŞMA

Çalışma sonucunda ıslak/ nemli paspas üzerinde -projede hazırlanan sistem sayesinde- ortalama 5 dk. sonra nem oranı %3' e düşmüştür. Bu sonuçlar ve grafikler (yayılım sıcaklığı- zaman), tablolar (elektriksel sistem bilgileri ve sıcaklık- zaman tablosu) ekte verilmiştir.

1. 5.      ÖNERİLER

Özellikle kış mevsiminin yoğun yaşandığı yerlerde arabalar temizlendikten sonra paspaslar güneşte bekletilmeden (yeterli güneş ışığı alınamaması, hava sıcaklığının düşük olması gibi nedenlerle) arabalara konulmaktadır. Bu durum ise bakteri üremesine ortam oluşturmakta ve başta astım olmak üzere birçok hastalığı tetiklemektedir. Bu çalışma ile araç içi paspaslarda nem oranı 5 dakika içinde %3'e inmektedir.

Bu proje araba üreten firmalara da teklif olarak sunulabilir. Böylece zaman konusunda sıkıntı yaşayan ve yoğun yaşayan insanlar ile güneşte paspası kurutmaya vakit bulamayan kişiler için önemli bir fırsat oluşmuş olacaktır. Özellikle bebekli ve yaşlı nüfusun bulunduğu aileler içinde alerji v.b. reaksiyonları en aza indirgeyici rol oynadığını düşünmekteyiz.

1. 6.       KAYNAKLAR

………

………

Yorumlar