PROJE ADI: İNSAN PSİKOLOJİSİNDE YEŞİL TERAPİNİN ETKİSİ (Literatür taramasına dayalı bir çalışma olup 5. sınıf öğrencileri tarafından hazırlanmıştır.)

ÖZET:   Bitki yetiştirmek insan ruhu üzerinde çok olumlu etkileri olan bir uğraştır. Bahçe ile uğraşmak, özellikle konsantrasyon bozukluğu, motivasyon eksikliği yaşanan durumlarda çok olumlu etkiler yapabiliyor. Toprakta herhangi bir bitki yetiştiren insan adeta terapi görmüş gibi oluyor. Hele aynı ortamda su sesi gibi insanın zihnini dinlendiren faktörler olduğu zaman insan üstündeki tüm elektriği doğaya bırakıyor. Bir nehrin kendine özgü sesiyle ruh adeta besleniyor. Bu sebeple insan zihni, ruhu ne zaman yorulsa gözlerini kapatıp yemyeşil alanların hayalini kuruyor.

PROBLEM: Yaşam kalitesi, mutluluk, sağlık ve huzur gibi ifadeler zorlu hayat mücadelesinde her insan için gittikçe artan bir önem kazanıyor. Sorumluluklar hedefler ve beklentiler nedeniyle hep bir koşuşturma içindeyiz. Bu hızlı tempo doğal olarak stresi ve buna bağlı bir takım rahatsızlıkları da beraberinde getiriyor. Bu duruma alternatif bir çözüm araştırmak bizim problemimizdir.

HİPOTEZ: . Yeşil alanların ve doğayla baş başa kalmanın olumlu etkileri varsa bu tip alanların daha da arttırılması gerekmektedir.

KONU ARAŞTIRMASI: Yaşam koşullarının giderek ağırlaşması insanlara ciddi stresler yüklüyor. Ruh ve sinir hastalıkları, psikolojik çöküntü ve depresyonlar çağın hastalığı olmuş durumda. Uzmanlar insanları bunalımdan çıkaracak birçok yöntem öneriyor. Bunlardan biri de toprağı işleyerek insanın doğayla iç içe olmasını sağlayan YEŞİL TERAPİ. Bu terapi, psikoloji de gündelik hayatın karmaşasından yorulan ruhların doğayla baş başa kalarak dinginleşmesi olarak tanımlanıyor. İnsanların doğa ile direkt olarak iç içe olmaları yanında çiçekleri seyretme veya bir pencereden ağaçlara bakma gibi doğayı sadece görme yoluyla da olsa ondan çeşitli faydalar elde ettikleri, hatta bu tür alanların yakında mevcut olduğunun ve istenildiğinde kullanılabileceğinin bilinmesinin bile insanlara çeşitli psikolojik faydalar sağladığı belirtilmektedir.

                     Özellikle apartman hayatının içine sıkışmış yaşam tarzlarımızı çeşitli hobilerle güçlendirebiliriz. Örneğin evde akvaryum kurup balık besleyebiliriz. Özellikle kendi isteğimize göre dizayn edilmiş bir akvaryum ve onunla uğraşmak stres atmak için bire birdir. Ya da uzmanların tavsiye ettiği gibi evde kedi, köpek beslemek ve bu canlıları yürüyüşe çıkarmak bir anlamda kendimizi gezdirmek ve yürüyüş yapmak için bir sebeptir.  Yani akvaryumda balık beslemek, köpeğimizi yürüyüşe çıkarmak stres atmanın yöntemlerinden biridir.

                     Araştırmalar insanın içinde yaşadığı fiziksel çevrenin insan sağlığında ve mutluluğunda ne kadar etkili olduğunu gösteriyor. İster içerisi olsun isterse dışarısı, iyi tasarlanmış bir yaşam alanı, sağladığı işlevsel etkinliğin yanı sıra sağlıkla ilgili bir takım süreçleri de güçlendiriyor ve geliştiriyor.  İşte bu anlayış doktorları, mimarları ve peyzaj mimarlarını bir araya getirerek sağlıklı doğal çözümler oluşturan terapi bahçeleri düzenlemeye yönlendirmektedir. Bilim insanları şimdilerde bu tür bahçelerin hangi temel özelliklerinin iyileştirici etki sağladığını derinlemesine araştırıyor ve uygulamanın tüm sağlık merkezlerine standart bir hal alması için çalışıyor.

- Yeşil terapiler birçok rahatsızlığı olan hastalara uygulanmaktadır. Yalnızca zihinsel engellilerin tedavisinde değil; kendisini yorgun hissedenlerde, konsantrasyon bozukluğu yaşayanlarda, motivasyon eksikliği yaşayanlarda ve benzeri durumlarda kullanılıyor. Ayrıca şu anda sosyal hizmetler ve çocuk esirgeme kurumuna bağlı Milli Piyango Bakım ve Rehabilitasyon Merkezinde koruma ve bakım altında bulunan 13 yaş üstü 465 zihinsel engelli bahçe terapisi görmektedir.

KULLANILAN MATERYALLER: Literatür taraması için tezler, kitaplar ve makaleler kullanılmıştır.

UYGULANAN PROSEDÜR: Literatür taramasını öğretmenimizle yaptık. Elde ettiğimiz bulguları sistematik bir biçimde sınıfladık. Yapılmış çalışmaları inceledik.

SONUÇLAR:  İnsanoğlu sürekli gelişen dünyada her gün ister istemez çok büyük stres altında kalmaktadır. Stresli olduğunu kabul etmeyen bireylerin bilinçaltında bu stres işlenmekte ve yaşam kalitesini düşürmektedir. Yaşam kalitesinin düşmesi aile içi ve dışı iletişimi, iş ilişkilerini, sağlıklı olma durumunu olumsuz etkilemektedir. Böylece kişilerin iş verimi ve mutlu olma durumları da zedelenmektedir. Bu durum giderek yükselen ve genişleyen binalar içerisinde yalnız kalan günümüz insanını daha da yalnızlaştırmakta ve içe kapanık hale getirmektedir. Böyle durumlarda insanların doğa ile olan ilişkisi çok büyük önem arz etmektedir. Ormanlık bir alanda piknik yapma, balık avına çıkma, doğa yürüyüşü yapma, ormanda kahvaltı yapma gibi durumlar kişilerin rahatlamasını sğlar. Stres ve vücuttaki gerilimi atmanın en önemli yollarından birisi de ayakkabılarını çıkarıp toprağa basmaktır. Ayrıca temiz havanın etkisi ve şehir gürültüsünden uzak bir yaşam insanları daha da mutlu eder.

ÖNERİLER:  

Eğer uygun şartlarınız varsa bir bahçe işiyle ilgilenebilirsiniz.

Bir bahçenin gerçek bir terapi bahçesi olması için;

-Bahçenin %70’i yeşil alan olmalı,

- İlginç, dikkat çekici ve gerçekçi olmalı,

-Kuş, balık, kelebek, tavşan,  sincap gibi hayvanlar barındırılmalı her yaşa ve ihtiyaca hitap etmeli,

-Geniş yürüyüş yolları, farklı tarzda oturma mekanları olmalı,

-Bahçeler farklı duyulara hitap edebilmeli,

-Su temalı dekorasyon öğeleri dikkatle kullanılmalı,

-Bahçelere erişim kolay ve pratik olmalı,

-Dışarıya çıkamayan insanların odalarındaki pencerelerin manzaralı olmasına dikkat edilmeli,

-Her ne kadar günlük hayat yoğun olsa da ailece hafta sonları kahvaltı kent ormanlarında veya normal ağaçlık alanlarda yapılabilir,

-Aile ve arkadaş toplantılarında fırsatlar el verdiğince doğayla baş başa kalınmalıdır.   

KAYNAKLAR:

http://www.agaclar.net

http://www.aquapetcenter.com

http://edergi.sdu.edu.tr

http://www.kenthaber.com

http://e-psikiyatri.com

TÜBİTAK Bilim ve Teknik Dergisi Temmuz, 2008

Yorumlar